Bruto žetva poljoprivrednih kultura je ukupan obim požnjevenih poljoprivrednih proizvoda, koji se može izračunati za jedan određeni usjev ili za određenu grupu usjeva. Termin se koristi od 1954. Mjera mjerenja su prirodne jedinice. Sinonim za ovaj koncept je bruto poljoprivredna proizvodnja.
Bruto žetva žitarica je jedna od vrsta bruto žetve poljoprivrednih kultura. To direktno zavisi od usjeva, jer je, u stvari, njegov ekvivalent.
Šta su žitarice?
Žitarice su jedna od najvažnijih vrsta usjeva za ljude. Imaju veliku ulogu u snabdevanju čovječanstva hranom, a površine koje zauzimaju su maksimalne u odnosu na druge grupe poljoprivrednih kultura. Osim hrane, od žitarica se proizvode alkohol i druge organske materije, uključujući i one koje se koriste za proizvodnju biogoriva. Treća svrha žitarica je proizvodnja hrane za kućne ljubimce.
Svežitarice se dijele na žitarice i mahunarke. Prvi pripadaju porodici žitarica i obuhvataju vrste pšenice, pirinča, ovasa, kukuruza, raži, prosa i druge manje poznate kulture u našoj zemlji. Izuzetak je heljda, koja pripada porodici heljde.
Zrna mahunarki pripadaju botaničkoj porodici mahunarki. U nekim slučajevima, pod žitaricama se podrazumijevaju samo žitarice. Pšenica, pirinač, ječam, ovas, kukuruz i heljda se smatraju glavnim vrstama žitarica.
Glavne zemlje izvoznice žitarica su SAD, Rusija, Argentina, Evropska unija, Kanada, Australija. Oni čine preko 85% ukupnog obima svetskog izvoza žitarica. Najveći potrošači žitarica su Kina, Turska, Japan i Saudijska Arabija. S obzirom na poljoprivredni potencijal Kine, ona bi mogla biti važan izvoznik raznih poljoprivrednih proizvoda, ali zbog velike populacije, prinuđena je da ga kupuje umjesto toga.
Kukuruz, pšenica i pirinač zajedno daju 43 posto ukupnih svjetskih kalorija.
Bruto žetva žitarica i žetva
Prinos žitarica je ukupna zapremina (ili masa) zrna sazrelog na poljima. Osim gubitaka tokom žetve njiva, bruto žetva žitarica jednaka je žetvi. U nepovoljnim vremenskim uslovima, zbog velikih gubitaka, može biti znatno manji od roda. Međutim, izračunavanje vrijednosti prinosa vrši se upravo prema bruto žetvi. Pošto je prilično teško izračunati izgubljeno zrno. Kad kažu da je požnjeven taj i taj rod,impliciraju bruto žetvu.
Koji je prinos?
Prinos žitarica se shvata kao masa (ili zapremina) zrelog zrna po jedinici površine (obično 1 ha) poljoprivrednog zemljišta. Postoji nekoliko vrsta prinosa:
- Planirani prinos je prosječna količina proizvodnje žitarica koja se može dobiti sa 1 hektara u trenutnim uslovima.
- Potencijalni prinos je maksimalna količina zrna koja se može dobiti sa jednog hektara pod povoljnim uslovima.
- Očekivani prinos je gruba procjena budućeg usjeva (bruto prinosa) požnjevenog sa 1 hektara zasijane površine.
- Stvarni prinos je prosječna težina (zapremina) zrna dobijenog sa 1 hektara zasijane površine.
- Stojni prinos je celokupna masa žitarica uzgojenog na jednom hektaru zasejane površine. Određuje se prikupljanjem cjelokupnog zrna sa određene površine prije žetve ili drugim metodama. Omogućava vam da procijenite iznos gubitaka koji nastaju tokom žetve.
Žetva znači skup poljoprivrednih radova za uklanjanje zrelog žita sa poljoprivrednih polja. Spada u završnu fazu uzgoja useva. Vremenom se povećava stepen mehanizacije u žetvi.
Dinamika žetve žitarica i prinosa u proteklih 100 godina
Prinosi i ukupni bruto prinosi u Rusiji se ne mijenjaju na isti način. Pogledajmo detaljnije dinamiku. Prije Drugog svjetskog rata, prinosa bruto žetva je ostala nepromijenjena, doživljavajući samo lokalne fluktuacije. Tada je počeo brzi rast oba pokazatelja. Od 1970. godine bruto žetva je prestala da raste, dok je prinos nastavio da raste, iako sporijim tempom. Ovo ukazuje na početak smanjenja poljoprivrednih površina.
90-ih godina, bruto žetva je naglo opala. Prinosi su pali u manjoj mjeri. U 2000-im, bruto žetva je neznatno porasla, nikada nije dostigla nivo iz 70-ih i 80-ih godina, ali je prinos naglo porastao. Ova slika sugeriše da je 1990-ih smanjenje površina bilo kombinovano sa smanjenjem prinosa, što ukazuje na potpuni pad poljoprivrede. Tokom 2000-ih nastavljeno je smanjenje zasijanih površina, ali je naglo povećanje prinosa više nego kompenziralo ovaj efekat.
Koja se žetva pšenice očekuje u 2018?
Prema podacima Ministarstva poljoprivrede, bruto žetva pšenice u 2018. biće 64,4 miliona tona, a ukupna žetva žitarica 100 miliona tona. Istovremeno, zbog vremenskih uslova ukupan gubitak mase zrna biće na nivou od 30 miliona tona. Takve je podatke izvijestio predstavnik ministarstva agenciji TASS.
Razlozi za pad berbe u 2018
Nepovoljni vremenski uslovi (posebno suša) glavni su razlog nižih prognoza za bruto žetvu žitarica u 2018. godini. Subjekti Ruske Federacije koji su najviše pogođeni sušom su Republika Krim, Volgogradska oblast, Čečenska Republika, kao i Altaj iKalmikija. Takođe, hitni režim zbog nedostatka vlage u tlu može se uvesti u Rostovskoj i Astrahanskoj oblasti, u manjoj meri - u Saratovskoj i Samarskoj oblasti, kao i na nekim mestima na teritoriji Stavropoljskog i Krasnodarskog teritorija i Republika Adygea.
U drugim područjima, preplavljena tla predstavljaju rizik za usjeve. Ovi regioni su: Arhangelska oblast, Jakutija, Altajska teritorija, Novosibirska oblast, Tomska, Omska i Kemerovska oblast, kao i Transbajkalska teritorija.
Teška situacija sa žetvom zbog obilnih padavina uočena u regionima Sverdlovsk, Kurgan i Tjumen. Ovdje se očekuje pomak u rokovima sjetve usjeva za oko 2,5 sedmice. Sve to, kako navode iz ministarstva, može dovesti i do smanjenja žetve.
Ujedno, ukupna bruto žetva žitarica u 2017. godini bila je rekordna i iznosila je 135,4 miliona tona, od čega je pšenica učestvovala sa 85,9 miliona tona. Godišnji izvoz žitarica dostigao je 52,4 miliona tona.